फिनिक्स कशाचे प्रतीक आहे? (आध्यात्मिक अर्थ)

  • ह्याचा प्रसार करा
James Martinez

आपल्यापैकी बहुतेकांनी फिनिक्स या पौराणिक प्राण्याबद्दल ऐकले आहे. पण ते काय दर्शवते याबद्दल तुम्हाला किती माहिती आहे? आणि तुम्ही त्याचा संदेश तुमच्या स्वतःच्या आध्यात्मिक प्रवासात लागू करू शकता का?

आम्ही तुम्हाला ते करण्यास मदत करण्यासाठी येथे आहोत. आम्ही युगानुयुगे फिनिक्स प्रतीकवाद पाहू. आणि तुमच्या स्वतःच्या जीवनासाठी याचा काय अर्थ असू शकतो याचा आम्ही तपास करू.

म्हणून तुम्ही अधिक जाणून घेण्यासाठी तयार असाल तर, चला सुरुवात करूया!

फिनिक्स काय दर्शवते?

फर्स्ट फिनिक्स

फिनिक्सचा इतिहास मोठा आणि गुंतागुंतीचा आहे. परंतु असे दिसते की पक्ष्याचा पहिला उल्लेख प्राचीन इजिप्तमधील एका दंतकथेत आला आहे.

याने असे म्हटले आहे की पक्षी 500 वर्षे जगला. हे अरबस्तानातून आले होते, परंतु जेव्हा ते वृद्धापकाळात पोहोचले तेव्हा ते इजिप्शियन शहर हेलिओपोलिस येथे गेले. तो तेथे उतरला आणि त्याने आपल्या घरट्यासाठी मसाले गोळा केले, जे त्याने सूर्याच्या मंदिराच्या छतावर बांधले. (ग्रीकमध्ये हेलिओपोलिस म्हणजे “सूर्याचे शहर”.)

नंतर सूर्याने घरट्याला आग लावली, फिनिक्स जाळले. पण 500 वर्षांचे नवीन चक्र सुरू करण्यासाठी राखेतून एक नवीन पक्षी उदयास आला.

फिनिक्सची कथा बेन्नूच्या कथेचा अपभ्रंश असण्याची शक्यता आहे. बेन्नू हा इजिप्शियन देव होता ज्याने बगळ्याचे रूप घेतले होते. बेन्नू हा सूर्य देवाचा आत्मा असल्याने सूर्याशी संबंधित होता, रा.

फिनिक्स आणि ग्रीक

ग्रीक कवी हेसिओड याने फिनिक्सचा पहिला लिखित उल्लेख नोंदवला. तेहेसिओडच्या प्रेक्षकांना पक्षी आधीच परिचित असल्याचे सूचित करत एका कोड्यात दिसले. आणि श्लोक सूचित करते की ते दीर्घायुष्य आणि कालांतराने संबंधित होते.

त्याचे नाव देखील त्याच्या स्वरूपाचा संकेत देते. प्राचीन ग्रीक भाषेत “फिनिक्स” म्हणजे जांभळा आणि लाल यांचे मिश्रण असलेला रंग.

परंतु इतिहासकार हेरोडोटसने फिनिक्सची आख्यायिका नोंदवलेली आणखी दोन शतके झाली नाहीत. हेलिओपोलिसच्या मंदिरातील पुजार्‍यांनी ते सांगितल्याचा त्याचा संबंध आहे.

कथेची ही आवृत्ती फिनिक्सचे लाल आणि पिवळे पक्षी म्हणून वर्णन करते. तथापि, यात आगीचा कोणताही उल्लेख नाही. तरीही, हेरोडोटस प्रभावित झाला नाही, असा निष्कर्ष काढला की कथा विश्वासार्ह वाटत नाही.

फिनिक्सच्या दंतकथेच्या इतर आवृत्त्या कालांतराने उदयास आल्या. काहींमध्ये, पक्ष्याचे जीवन चक्र 540 वर्षे होते, आणि काहींमध्ये ते एक हजारांपेक्षा जास्त होते. (इजिप्शियन खगोलशास्त्रातील 1,461-वर्षाच्या सोफिक वर्षाच्या अनुषंगाने.)

फिनिक्सच्या राखेमध्ये देखील बरे करण्याचे सामर्थ्य आहे असे म्हटले जाते. परंतु इतिहासकार प्लिनी द एल्डर संशयास्पद होता. तो पक्षी अजिबात अस्तित्वात नाही यावर त्याला खात्रीच नव्हती. आणि असे झाले तरी, त्यापैकी फक्त एकच जिवंत असल्याचे सांगितले गेले.

दर ५०० वर्षांनी एकदाच उपलब्ध होणारे उपचार, त्याचा फारसा व्यावहारिक उपयोग झाला नाही!

द फिनिक्स रोममध्ये

फिनिक्सला प्राचीन रोममध्ये विशेष स्थान होते, ते शहराशीच संबंधित होते. दुसरीकडे रोमन नाण्यांवर त्याचे चित्रण होतेसम्राटाच्या प्रतिमेची बाजू. हे प्रत्येक नवीन राजवटीत शहराच्या पुनर्जन्माचे प्रतिनिधित्व करते.

रोमन इतिहासकार टॅसिटस यांनीही त्यावेळच्या फिनिक्सबद्दलच्या विश्वासांची नोंद केली. टॅसिटसने नमूद केले की वेगवेगळ्या स्त्रोतांनी वेगवेगळे तपशील दिले आहेत. पण सर्वांनी मान्य केले की हा पक्षी सूर्यासाठी पवित्र आहे आणि त्याला विशिष्ट चोच आणि पिसारा आहे.

त्याने फिनिक्सच्या जीवनचक्रासाठी दिलेल्या वेगवेगळ्या लांबीशी संबंधित आहे. आणि फिनिक्सच्या मृत्यूच्या आणि पुनर्जन्माच्या परिस्थितीवर त्याचे खाते देखील भिन्न होते.

टॅक्टिटसच्या स्त्रोतांनुसार फिनिक्स पुरुष होता. आयुष्याच्या शेवटी, त्याने हेलिओपोलिसला उड्डाण केले आणि मंदिराच्या छतावर आपले घरटे बांधले. त्यानंतर त्याने “जीवनाची एक ठिणगी” दिली ज्यामुळे नवीन फिनिक्सचा जन्म झाला.

घरटे सोडण्याचे पहिले काम फिनिक्सच्या वडिलांचे अंत्यसंस्कार करणे हे होते. हे काही लहान काम नव्हते! त्याला त्याचे शरीर गंधरसासह सूर्याच्या मंदिरात न्यावे लागले. त्यानंतर त्याने आपल्या वडिलांना ज्वालामध्ये जाळण्यासाठी तेथे वेदीवर ठेवले.

त्याच्या आधीच्या इतिहासकारांप्रमाणे, टॅसिटसला वाटले की कथांमध्ये थोडी अतिशयोक्ती आहे. पण त्याला खात्री होती की फिनिक्सने इजिप्तला भेट दिली.

फिनिक्स आणि धर्म

रोमन साम्राज्याचा नाश होऊ लागला होता तसाच ख्रिश्चन धर्माचा नवीन धर्म उदयास येत होता. फिनिक्स आणि पुनर्जन्म यांच्यातील घनिष्ठ संबंधामुळे नवीन धर्मशास्त्राशी नैसर्गिक संबंध आला.

सुमारे ८६ एडी पोपक्लेमेंट मी येशूच्या पुनरुत्थानासाठी युक्तिवाद करण्यासाठी फिनिक्सचा वापर केला. आणि मध्ययुगात, जगातील प्राण्यांची सूची तयार करणार्‍या भिक्षूंनी त्यांच्या “बेस्टियरी” मध्ये फिनिक्सचा समावेश केला.

कदाचित आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे ख्रिश्चन धर्माशी त्याचा संबंध लक्षात घेता, फिनिक्स ज्यू टॅल्मुडमध्ये देखील दिसून येतो.

हे असे सांगते की फिनिक्स हा एकमेव पक्षी होता ज्याने ज्ञानाच्या झाडाचे फळ खाण्यास नकार दिला होता. देवाने त्याच्या आज्ञापालनाचे प्रतिफळ त्याला अमरत्व देऊन आणि ईडन गार्डनमध्ये राहण्याची परवानगी दिली.

फिनिक्सचा संबंध हिंदू आहारातील गरुडाशी देखील आहे. गरुड हा सूर्य पक्षी देखील आहे, आणि तो विष्णूचा पर्वत आहे.

हिंदू शास्त्र सांगते की गरुडाने त्याच्या आईला वाचवण्याच्या त्याच्या कृतीमुळे अमरत्वाची देणगी मिळवली. तिला सापांनी पकडले होते, आणि गरुड खंडणी म्हणून जीवनाच्या अमृताच्या शोधात गेला. जरी तो स्वत: साठी घेऊ शकला असता, तरीही त्याने आपल्या आईला मुक्त करण्यासाठी सापांना ते देऊ केले.

गरुडाच्या निःस्वार्थीपणाने खूप प्रभावित होऊन, विष्णूने त्याला बक्षीस म्हणून अमर केले.

तिन्ही धर्मात , तर, फिनिक्स हे सार्वकालिक जीवनाचे प्रतीक म्हणून दिसते.

फिनिक्स-सारखे पक्षी

फिनिक्ससारखे पक्षी जगभरातील विविध संस्कृतींमध्ये दिसतात.

स्लाव्हिक दंतकथा दोन भिन्न अग्निमय पक्षी दर्शवितात. एक म्हणजे पारंपारिक लोककलेतील फायरबर्ड. आणि आणखी अलीकडील जोड म्हणजे फिनिस्ट द ब्राइट फाल्कन. "फिनिस्ट" हे नाव प्रत्यक्षात वरून आले आहेग्रीक शब्द “फिनिक्स”.

पर्शियन लोकांनी सिमुर्ग आणि हुमा बद्दल सांगितले.

सिमुर्ग हे मोरासारखे आहे, परंतु कुत्र्याचे डोके आणि सिंहाचे पंजे असलेले असे म्हटले जाते. तो प्रचंड बलवान होता, हत्ती वाहून नेण्यास सक्षम होता! ते खूप प्राचीन आणि ज्ञानी देखील होते, आणि ते पाणी आणि जमीन शुद्ध करण्यास सक्षम होते.

हुमा कमी प्रसिद्ध आहे, परंतु त्यात अधिक फिनिक्ससारखे गुणधर्म आहेत. विशेषतः, पुनरुत्पादित होण्यापूर्वी ते अग्नीने भस्म केले जाते असे मानले जात होते. हा एक भाग्यवान शगुन देखील मानला जात होता, आणि राजा निवडण्याची शक्ती होती.

रशियामध्ये एक फायरबर्ड आहे, ज्याला झार-तित्सा म्हणून ओळखले जाते. आणि चिनी लोकांकडे फेंग हुआंग होते, जे 7,000 वर्षांपूर्वीच्या पौराणिक कथांमध्ये वैशिष्ट्यीकृत होते. नंतरचे वर्णन तीतरासारखे दिसते, जरी ते अमर होते.

अलिकडच्या काळात, चीनी संस्कृतीने फिनिक्सला स्त्री उर्जेशी जोडले आहे. हे ड्रॅगनच्या मर्दानी उर्जेशी विपरित आहे. त्यानुसार फिनिक्सचा उपयोग महाराणीचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी केला जातो, तर ड्रॅगन सम्राटाचे प्रतिनिधित्व करतो.

दोन जादुई प्राण्यांच्या जोडीला नशीबाचे प्रतीक म्हणून पाहिले जाते. आणि हे लग्नासाठी एक लोकप्रिय आकृतिबंध आहे, जे पती-पत्नी एकोप्याने जगतात.

पुनर्जन्माचे प्रतीक म्हणून फिनिक्स

फिनिक्स हे रोमचे प्रतीक होते हे आपण आधीच पाहिले आहे. त्या बाबतीत, शहराचा पुनर्जन्म प्रत्येक नवीन सम्राटाच्या कारकिर्दीच्या प्रारंभाशी जोडलेला होता.

पण इतर अनेकविनाशकारी आग लागल्यानंतर जगभरातील शहरांनी फिनिक्स हे प्रतीक म्हणून निवडले आहे. प्रतीकात्मकता स्पष्ट आहे – फिनिक्सप्रमाणे, ते ताज्या जीवनासह राखेतून उठतील.

अटलांटा, पोर्टलँड आणि सॅन फ्रान्सिस्को या सर्वांनी फिनिक्स हे त्यांचे प्रतीक म्हणून स्वीकारले आहे. आणि ऍरिझोनामधील फिनिक्सच्या आधुनिक शहराचे नाव आपल्याला मूळ अमेरिकन शहराच्या जागेवर असलेल्या त्याच्या स्थानाची आठवण करून देते.

इंग्लंडमध्ये, कॉव्हेंट्री युनिव्हर्सिटीचे प्रतीक म्हणून फिनिक्स आहे आणि शहराचा कोट देखील आहे फिनिक्सचा समावेश आहे. हे पक्षी दुसऱ्या महायुद्धात बॉम्बहल्ल्यांनी उद्ध्वस्त झाल्यानंतर शहराच्या पुनर्बांधणीचा संदर्भ देते.

आणि फिलाडेल्फियामधील स्वार्थमोर कॉलेजमध्ये फिनीस द फिनिक्सचे शुभंकर आहे. १९व्या शतकाच्या अखेरीस आगीमुळे नष्ट झाल्यानंतर कॉलेजची पुनर्बांधणी करण्यात आली.

द फिनिक्स अँड हीलिंग

आधीच्या दंतकथांचा भाग नसला तरी, अलीकडच्या काळात फिनिक्समध्ये उपचार असल्याचे मानले जात आहे. शक्ती फिनिक्सचे अश्रू आजारी लोकांना बरे करण्यास सक्षम असल्याचे प्रतिष्ठित होते. आणि काही कथांमध्ये मृतांना पुन्हा जिवंत केले आहे.

फिनिक्सचे वैशिष्ट्य असलेल्या काही सर्वोत्कृष्ट आधुनिक कथा म्हणजे जे.के. रोलिंग यांची हॅरी पॉटर पुस्तके. डंबलडोर, हॉगवॉर्ट्सचे मुख्याध्यापक, हॅरीने शिक्षण घेतलेल्या विझार्डिंग स्कूलचा फॉक्स नावाचा एक साथीदार फिनिक्स आहे.

डंबलडोरने फिनिक्सच्या अश्रूंना बरे करण्याचे सामर्थ्य आहे, अशी टिप्पणी केली आहे.खूप जड भार वाहून नेण्याची त्यांची क्षमता लक्षात घेते. डंबलडोरच्या मृत्यूनंतर फॉक्सने हॉगवॉर्ट्स सोडले.

इतर आधुनिक कथांनी फिनिक्सच्या शक्तींमध्ये भर घातली आहे. दुखापतीतून पुन्हा निर्माण होण्यास, आगीवर नियंत्रण ठेवण्यास आणि प्रकाशाच्या वेगाने उड्डाण करण्यास सक्षम असल्याचे विविध स्त्रोतांचे वर्णन आहे. त्‍यांना आकार बदलण्‍याची क्षमता देखील दिली जाते, काहीवेळा ते मानवी रूपात वेश धारण करतात.

रिअल वर्ल्ड ओरिजिन्स

फिनिक्सच्या खऱ्या जगाच्या उत्पत्तीबद्दल अनेक सिद्धांत प्रगत केले गेले आहेत. काहींचा असा विश्वास आहे की चिनी लोककथांमध्ये दिसणारा फिनिक्स आशियाई शहामृगाशी जोडलेला असू शकतो.

आणि असे सुचवले गेले आहे की इजिप्शियन फिनिक्स फ्लेमिंगोच्या प्राचीन प्रजातीशी जोडलेले असावे. या पक्ष्यांनी त्यांची अंडी मीठ फ्लॅट्समध्ये घातली, जिथे तापमान खूप जास्त होते. असे मानले जाते की जमिनीवरून उष्णतेच्या लाटांमुळे घरट्यांना आग लागली असावी.

तथापि, कोणतेही स्पष्टीकरण विशेषतः खात्रीशीर वाटत नाही. फिनिक्स या पक्ष्याची तुलना प्राचीन ग्रंथांमध्ये गरुड आहे. आणि गरुडाच्या अनेक प्रजाती असताना, त्यापैकी एकही फ्लेमिंगो किंवा शहामृगासारखा दिसत नाही!

फिनिक्सचा अध्यात्मिक संदेश

परंतु गूढ फिनिक्सच्या मागे वास्तविक जग शोधणे कदाचित या विलक्षण प्राण्याचा मुद्दा चुकवा. फिनिक्सचे तपशील वेगवेगळ्या कथांमध्ये बदलू शकतात, परंतु एक वैशिष्ट्य कायम आहे. तो आकृतिबंध आहेमृत्यू आणि पुनर्जन्म.

फिनिक्स आम्हाला आठवण करून देतो की बदल नूतनीकरणाच्या संधी आणू शकतात. मृत्यू, अगदी शारीरिक मृत्यूलाही घाबरू नये. त्याऐवजी, जीवनाच्या चक्रातील हा एक आवश्यक टप्पा आहे. आणि हे नवीन सुरुवात आणि नवीन उर्जेसाठी दार उघडते.

कदाचित या कारणास्तव फिनिक्स हे टॅटूमध्ये एक लोकप्रिय स्वरूप आहे. बहुतेकदा ही त्यांची निवड असते ज्यांना असे वाटते की त्यांनी त्यांच्या जुन्या आयुष्याकडे पाठ फिरवली आहे. फिनिक्स हा पुनर्जन्म आणि भविष्यासाठी आशा दर्शवतो.

स्पिरिट अॅनिमल म्हणून फिनिक्स

काही लोकांचा असा विश्वास आहे की फिनिक्ससारखे पौराणिक प्राणी देखील आत्मिक प्राणी म्हणून काम करू शकतात. हे असे प्राणी आहेत जे लोकांचे आध्यात्मिक मार्गदर्शक आणि संरक्षक म्हणून काम करतात. ते स्वप्नात दिसू शकतात. किंवा ते दैनंदिन जीवनात, कदाचित पुस्तकांमध्ये किंवा चित्रपटांमध्ये दिसू शकतात.

एक आत्मिक प्राणी म्हणून फिनिक्स आशा, नूतनीकरण आणि उपचारांचा संदेश घेऊन येतो. हे एक स्मरणपत्र आहे की तुम्हाला कोणतेही अडथळे आले तरी तुमच्यात त्यांवर मात करण्याची क्षमता आहे. आणि तुम्हाला कितीही कठीण परिस्थितीचा सामना करावा लागत असला तरी शिकण्याची आणि वाढण्याची ही एक संधी असू शकते.

प्रकाश आणि अग्नीचा दुवा देखील फिनिक्सला विश्वास आणि उत्कटतेशी जोडतो. अशाप्रकारे, ते तुम्हाला तुमच्या स्वतःच्या विश्वासाची आणि उत्कटतेची आठवण करून देऊ शकते. फिनिक्सप्रमाणेच, तुमच्याकडे स्वतःचे नूतनीकरण करण्यासाठी यांवर काढण्याची शक्ती आहे.

फिनिक्सचे सार्वभौमिक प्रतीकवाद

हे आम्हाला आमच्या दृश्याच्या शेवटी आणते.फिनिक्सचे प्रतीकवाद. जगभरातील किती वेगवेगळ्या कथांमध्ये या विलक्षण पक्ष्याचा समावेश आहे हे उल्लेखनीय आहे. आणि ते त्यांच्या तपशीलांमध्ये भिन्न असले तरी, पुनर्जन्म, नूतनीकरण आणि उपचार या थीम उल्लेखनीयपणे सुसंगत आहेत.

फिनिक्स हा एक पौराणिक प्राणी असू शकतो, परंतु त्याचे प्रतीकात्मकता त्यासाठी कमी मौल्यवान नाही. हे आपल्याला विश्वास आणि प्रेमाच्या शक्तीची आठवण करून देते. आणि हे आम्हाला आध्यात्मिक सत्याची खात्री देते की मृत्यू, अगदी शारीरिक मृत्यू, हे फक्त एका रूपातून दुसर्‍या रूपात संक्रमण आहे.

आम्हाला आशा आहे की तुम्हाला फिनिक्सच्या प्रतीकात्मकतेबद्दल शिकून आनंद झाला असेल. आणि आम्हाला आशा आहे की त्याचा नूतनीकरण आणि पुनर्जन्माचा संदेश तुम्हाला तुमच्या आध्यात्मिक प्रवासात बळ देईल.

आम्हाला पिन करायला विसरू नका

जेम्स मार्टिनेझ प्रत्येक गोष्टीचा आध्यात्मिक अर्थ शोधण्याच्या शोधात आहे. त्याला जगाबद्दल आणि ते कसे कार्य करते याबद्दल अतुलनीय कुतूहल आहे, आणि त्याला जीवनातील सर्व पैलूंचा शोध घेणे आवडते - सांसारिक ते गहनतेपर्यंत. जेम्सला ठाम विश्वास आहे की प्रत्येक गोष्टीत आध्यात्मिक अर्थ आहे आणि तो नेहमी मार्ग शोधत असतो. परमात्म्याशी कनेक्ट व्हा. मग ते ध्यान, प्रार्थना किंवा फक्त निसर्गात राहून असो. त्याला त्याच्या अनुभवांबद्दल लिहिण्यात आणि त्याच्या अंतर्दृष्टी इतरांसोबत शेअर करण्यातही आनंद होतो.