दुर्दैवाने, लिंग-आधारित हिंसा ही एक व्यापक घटना आहे जी सर्व सामाजिक आणि आर्थिक वर्गांना प्रभावित करते , वय, धार्मिक श्रद्धा किंवा वंश विचारात न घेता.

लैंगिक हिंसा एका सूक्ष्म मार्गाने सुरू होते, काही विशिष्ट वर्तन, वृत्ती, टिप्पण्या... आणि अधूनमधून भागांसह. विषारी नातेसंबंधांप्रमाणे, सुरुवातीपासूनच या घटनांना कमी लेखणे आणि त्यांना कमी लेखणे फार महत्वाचे आहे, जे अनेकदा नातेसंबंधाच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात घडते.

अपमानजनक नातेसंबंधाची सुरुवातीची चिन्हे कशी ओळखायची हे जाणून घेणे बळी अधिकाधिक असुरक्षित होण्याआधी, हळूहळू स्वत: ची संरक्षण क्षमता गमावण्याआधी आणि ज्यातून बाहेर पडणे कठीण आहे अशा सर्पिलमध्ये स्वतःला बुडवण्याआधी त्याचा अंत करणे महत्वाचे आहे. या लेखात, आम्ही लिंग हिंसाचाराचे चक्र आणि त्याचे टप्पे याबद्दल बोलत आहोत.

लिंग हिंसेची व्याख्या

ऑर्गेनिक कायदा 1/ 2004 , 28 डिसेंबर, लैंगिक हिंसाचाराच्या विरुद्ध व्यापक संरक्षण उपायांनी त्याची व्याख्या अशी केली आहे:

“हिंसेचे कोणतेही कृत्य (...) जे भेदभावाचे प्रकटीकरण म्हणून, असमानतेची परिस्थिती आणि पुरुषांच्या शक्तीतील संबंध स्त्रियांवर, जे त्यांचे जोडीदार आहेत किंवा आहेत किंवा जे त्यांच्याशी समान प्रेमळ नातेसंबंधाने जोडलेले आहेत किंवा त्यांच्याशी जोडलेले आहेत त्यांच्याद्वारे त्यांच्यावर वापर केला जातो, अगदीसहअस्तित्वाशिवाय (...) ज्यामुळे स्त्रीला शारीरिक, लैंगिक किंवा मानसिक हानी पोहोचते किंवा त्रास होऊ शकतो, तसेच अशा कृत्यांच्या धमक्या, बळजबरी किंवा स्वातंत्र्याचा मनमानी वंचितपणा, मग ते सार्वजनिक जीवनात किंवा खाजगी जीवनात असोत.

लिंग हिंसाचाराचे चक्र: ते काय आहे

तुम्हाला माहित आहे का लैंगिक हिंसाचाराचे चक्र काय आहे?

चे मंडळ लिंग हिंसा ही अमेरिकन मानसशास्त्रज्ञ लेनोर ई. वॉकर यांनी विकसित केलेली संकल्पना आहे. हे परस्पर संबंधांच्या संदर्भात हिंसेची गुंतागुंत आणि सहअस्तित्व स्पष्ट करण्यासाठी विकसित केलेले मॉडेल आहे.

जिव्हाळ्याच्या नातेसंबंधांमध्ये, हिंसाचाराचे चक्र पुनरावृत्ती आणि धोकादायक गैरवर्तनाचा संदर्भ देते जे एका पॅटर्नचे अनुसरण करते आणि ज्यामध्ये हिंसा चक्रीय किंवा वरच्या दिशेने वाढते.

वॉकरशी सहमत, तेथे आहेत या ऊर्ध्वगामी चक्रातील तीन टप्पे. यापैकी प्रत्येकामध्ये आक्रमक त्याच्या बळीला आणखी नियंत्रित करण्याचा आणि अलग ठेवण्याचा प्रयत्न करतो. हा पॅटर्न समजून घेणे हे जिव्हाळ्याच्या साथीदाराच्या हिंसेचे चक्र थांबवण्यासाठी महत्त्वाचे आहे, जे प्रामुख्याने महिलांवर होते.

हिंसेचे विविध प्रकार

हिंसेचे अनेक प्रकार आहेत जोडपे आणि अनेकदा ते एकत्र येऊ शकतात:

⦁ शारीरिक हिंसा : वार, केस ओढणे, धक्का मारणे, लाथ मारणे, चावणे... यामुळे नुकसान होतेदुसऱ्या व्यक्तीविरुद्ध शारीरिक शक्ती वापरते.

⦁ मानसिक हिंसा : धमकी देऊन भीती निर्माण करते, मालमत्तेचे, पाळीव प्राणी, मुलगे किंवा मुलींचे नुकसान करण्याची धमकी देते, भावनिक ब्लॅकमेल वापरते. ती व्यक्तीला त्यांच्यावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी त्यांच्या मित्र आणि कुटुंबापासून दूर राहण्यास भाग पाडते.

⦁ भावनिक हिंसा: जी सतत टीका करून एखाद्या व्यक्तीचा स्वाभिमान कमी करते, तिला कमी लेखते. क्षमता आणि तिला शाब्दिक दुरुपयोगाच्या अधीन करते.

⦁ आर्थिक हिंसा: इतर पक्षावर आर्थिक अवलंबित्व प्राप्त करण्यासाठी आर्थिक स्वायत्तता नियंत्रित करण्यासाठी किंवा मर्यादित करण्याच्या हेतूने केलेली कोणतीही कृती आणि त्यामुळे, त्यावर नियंत्रण ठेवा ते.

⦁ लैंगिक हिंसा: कोणतीही अवांछित लैंगिक कृती ज्यासाठी संमती दिली गेली नाही किंवा दिली जाऊ शकत नाही.

याशिवाय, लैंगिक हिंसाचारामध्ये विकारीय हिंसा (ती हिंसा जी स्त्रीला दुखावण्यासाठी मुलांवर केली जाते) समाविष्ट आहे. दुसरीकडे, छळ जे कोणतीही वारंवार, अनाहूत आणि अवांछित छळ करणारे वर्तन आहे जसे की: मानसिक छळ, लैंगिक छळ, शारीरिक छळ किंवा पाठलाग , सायबर गुंडगिरी... पीडितांमध्ये वेदना आणि अस्वस्थता निर्माण करण्याचे हे इतर मार्ग आहेत.

ज्या स्त्रिया लैंगिक हिंसाचाराचा अनुभव घेतात आणि नातेसंबंधात राहतातअपमानकारक घाबरतात, अडकल्यासारखे वाटतात आणि बाहेर पडण्याचा कोणताही मार्ग नसतात आणि खोल अलगाव अनुभवतात. ते त्या बिंदूपर्यंत कसे पोहोचले आणि तसे वाटणे हे आश्चर्य वाटणे सामान्य आहे. पण असे आहे की, जसे आपण आधी म्हटल्याप्रमाणे, नातेसंबंधाच्या सुरुवातीला ही वर्तणूक सूक्ष्म असते आणि तुरळक भाग असतात. हळूहळू ते मजबूत आणि अधिक वारंवार होतात.

पण लिंग हिंसा अस्तित्त्वात असलेल्या अपमानजनक नातेसंबंधाला तोडणे इतके अवघड का आहे? चला नोम चॉम्स्कीची हळूहळू भाषणाची रणनीती पाहू.

मदत हवी आहे? उडी घ्या

द बॉइल्ड फ्रॉग सिंड्रोम

अमेरिकन तत्त्वज्ञ नोम चॉम्स्की यांचे द बॉइल्ड फ्रॉग सिंड्रोम, एक समानता आहे जी आम्हाला परवानगीची आठवण करून देते अपमानास्पद भागीदार नातेसंबंध कसे जगतात हे समजून घेण्यासाठी . निष्क्रिय स्वीकृती ही संकल्पना समजून घेणे उपयुक्त आहे आणि अशा परिस्थिती कशा आहेत ज्या हळूहळू बदलतात ज्यामुळे नुकसान होते जे अल्पावधीत लक्षात येत नाही आणि विलंबित प्रतिक्रिया निर्माण करतात.

कथा बेडकाचे उकडलेले:

थंड पाण्याने भरलेल्या भांड्याची कल्पना करा ज्यामध्ये बेडूक शांतपणे पोहत आहे. भांड्याखाली आग लावली जाते आणि पाणी हळूहळू गरम केले जाते. ते लवकरच कोमट होते. बेडकाला ते अप्रिय वाटत नाही आणि तो पोहणे सुरू ठेवतो. तापमान वाढू लागते आणि पाणी गरम होते. बेडकाच्या आवडीपेक्षा ते जास्त तापमान आहे. तो थोडा थकतो, पण तो घाबरत नाही.पाणी खूप गरम होते आणि बेडकाला ते खूप अप्रिय वाटते, परंतु ते कमकुवत होते आणि प्रतिक्रिया देण्याची ताकद नसते. बेडूक सहन करतो आणि काहीही करत नाही. दरम्यान, तापमान पुन्हा वाढते आणि बेडूक उकडतो.

चॉम्स्कीचा सिद्धांत, ज्याला क्रमिक रणनीती म्हणून ओळखले जाते, ते आपल्याला हे बघायला लावते की जेव्हा हळूहळू बदल होतो, तेव्हा जाणीव सुटते आणि त्यामुळे, कोणतीही प्रतिक्रिया किंवा विरोध भडकवत नाही . जर पाणी आधीच उकळले असते, तर बेडूक कधीही भांड्यात शिरला नसता किंवा जर तो थेट 50º पाण्यात बुडवला असता तर तो निघून गेला असता.

लिंग हिंसाचाराच्या चक्राचा सिद्धांत आणि टप्पे

ज्या परिस्थितीत बेडूक उकळत्या पाण्याच्या भांड्यात सापडतो ती परिस्थिती ज्यामध्ये अनेक स्त्रिया हिंसक संबंधातून बाहेर पडण्याचा प्रयत्न करताना दिसतात.<3

लैंगिक हिंसाचार सहन करणारी स्त्री हे नाते तोडण्यासाठी कशी धडपड करते हे अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यासाठी, आम्ही मानसशास्त्रज्ञ लेनोर वॉकरच्या हिंसेच्या चक्राच्या सिद्धांताचा पुन्हा संदर्भ घेऊ.

हिंसेचे चक्र डी वॉकर लिंग हिंसा शी संबंधित आहे जी तीन टप्प्यात विभागली गेली आहे, जी अपमानजनक नातेसंबंधात चक्रीयपणे पुनरावृत्ती होते:

⦁ तणावाचे संचय .

⦁ तणावाचा स्फोट.

⦁ हनीमून.

तणाव वाढण्याचा टप्पा

Aबर्‍याचदा, या पहिल्या टप्प्यात किरकोळ घटनांपासून हिंसा सुरू होते : आरडाओरडा, लहान मारामारी, दिसणे आणि प्रतिकूल वर्तन... नंतर, हे भाग वाढू लागतात.

आक्रमक घडणाऱ्या प्रत्येक गोष्टीसाठी स्त्रीला दोष देतो आणि त्याच्या कल्पना आणि तर्क लादण्याचा प्रयत्न करतो. पीडितेला असे वाटू लागते की ते अंड्याच्या कवचांवर चालत आहेत. जोडप्याच्या रागाला चालना देणारी कोणतीही गोष्ट टाळण्यासाठी, ते सर्वकाही स्वीकारतात, त्यांना त्यांच्या स्वतःच्या निकषांवर शंका देखील येऊ शकते.

‍ तणाव स्फोटाचा टप्पा

आक्रमक नियंत्रण गमावतो आणि दोन्ही शारीरिक आणि मानसिक हिंसाचार सुरू होतो (केसवर अवलंबून, तसेच असू शकते लैंगिक आणि आर्थिक हिंसा).

ही हळूहळू हिंसा आहे. हे धक्काबुक्की किंवा चापट मारण्यापासून सुरू होते आणि फेमिसाईड मध्ये संपेपर्यंत ते क्षीण होऊ शकते. हिंसाचाराच्या प्रसंगानंतर, जरी आक्रमकाला त्याचे नियंत्रण गमावले आहे हे समजू शकते, तरीही तो त्याच्या वागणुकीसाठी इतर पक्षाला जबाबदार धरून त्याचे समर्थन करतो.

हनीमूनचा टप्पा

आक्रमक त्याच्या वागणुकीबद्दल आणि वृत्तीबद्दल खेद दाखवतो आणि माफी मागतो. तो बदलेल असे वचन देतो आणि पुन्हा असे काहीही होणार नाही याची ग्वाही देतो. आणि खरोखर, प्रथम, ते बदलेल. तणाव आणि हिंसा नाहीशी होते, मत्सराची कोणतीही दृश्ये नाहीत आणि "w-एम्बेड" वर्तनासाठी जागा सोडा>

मानसिक कल्याण शोधाआपण पात्र आहात

शिकलेली असहायता

लिंग हिंसा चक्राव्यतिरिक्त, वॉकरने 1983 मध्ये शिकलेल्या असहायतेचा सिद्धांत , त्याच नावाच्या सेलिग्मनच्या सिद्धांतावर आधारित.

मानसशास्त्रज्ञ मार्टिन सेलिग्मन यांनी त्यांच्या संशोधनातील प्राण्यांना काही विशिष्ट परिस्थितींमध्ये नैराश्याने ग्रासल्याचे निरीक्षण केले आणि त्यांनी एक प्रयोग करण्याचे ठरवले. पिंजऱ्यात अडकलेल्या प्राण्यांना पॅटर्न शोधण्यापासून रोखण्यासाठी वेरिएबल आणि यादृच्छिक वेळेच्या अंतराने विजेचे झटके मिळू लागले.

प्रथम प्राण्यांनी पळून जाण्याचा प्रयत्न केला असला तरी, लवकरच त्यांना ते निरुपयोगी असल्याचे दिसून आले आणि ते अचानक विजेचा धक्का टाळू शकले नाहीत. म्हणून जेव्हा त्यांनी त्यांना पळून जाऊ दिले तेव्हा त्यांनी काहीही केले नाही. त्यांनी सामना करण्याचे धोरण (अनुकूलन) विकसित केले होते. या परिणामाला शिकलेली असहायता असे म्हणतात.

शिकलेल्या असहायतेच्या सिद्धांताद्वारे, वॉकरला लिंग हिंसा पीडित महिलांनी अनुभवलेल्या अर्धांगवायूची संवेदना आणि भावनिक भूल स्पष्ट करायची होती. अपमानास्पद परिस्थितीत जगणारी, हिंसाचाराच्या किंवा जीवे मारण्याच्या धमक्यांचा सामना करणारी, नपुंसकतेच्या भावनेला सामोरे जाणारी स्त्री आत्मसमर्पण करते. हिंसेच्या सर्पिलमध्ये अचानक विजेचा झटका बसण्याची वाट पाहत जगण्यासारखे आहे ज्यामुळे अलगाव होतो.

चक्रातून बाहेर कसे जायचेलिंग हिंसा

स्पेनमध्ये 2003 पासून, जेव्हा डेटा संकलित करण्यास सुरुवात झाली, तेव्हापासून आतापर्यंतच्या डेटानुसार लिंग हिंसा (त्यांच्या जोडीदाराने किंवा माजी जोडीदाराद्वारे) 1,164 महिलांचा मृत्यू झाला आहे. आरोग्य, सामाजिक सेवा आणि समानता मंत्रालय.

द लॅन्सेट मासिकाने प्रकाशित केलेल्या संशोधनानुसार, जगातील चारपैकी एका महिलेला तुमच्या जीवनात कधीतरी त्यांच्या जोडीदाराकडून शारीरिक किंवा लैंगिक हिंसाचाराचा सामना करावा लागला आहे. लिंग हिंसा म्हणजे काय आणि कसे वागावे हे जाणून घेणे ही ती संपवण्याची पहिली पायरी आहे.

तुम्हाला लैंगिक हिंसाचाराचा सामना करावा लागला तर काय करावे?

पहिली गोष्ट म्हणजे कुटुंब आणि मित्रांचा पाठिंबा मिळवणे , मौन तोडा आणि अहवाल .

उडती घेणे सोपे नाही आणि घाबरणे सामान्य आहे, म्हणूनच तुम्हाला प्रियजन आणि व्यावसायिकांच्या समर्थनाची आवश्यकता आहे ते वर्तुळ तोड. हिंसा आणि गैरवर्तन करणाऱ्या जोडीदारासोबत तुम्ही आनंदी राहू शकत नाही.

तुम्हाला लैंगिक हिंसाचाराचा सामना करावा लागत असल्यास, आम्ही तुम्हाला माहिती आणि कायदेशीर सल्ल्यासाठी मोफत दूरध्वनी क्रमांकावर संपर्क साधण्याची शिफारस करतो 016 . ही एक सार्वजनिक सेवा आहे जी सरकारी प्रतिनिधी मंडळाने लैंगिक हिंसाचाराच्या विरोधात सुरू केली आहे, ती दिवसाचे 24 तास काम करते आणि या विषयात विशेष तज्ञ उपस्थित असतात. तुम्ही WhatsApp (600 000 016) आणि ईमेलद्वारे देखील संवाद साधू शकता [email protected]

ला लिहिणे महत्त्वाचे आहे की लैंगिक हिंसाचाराला बळी पडलेल्या महिलांना हे माहित असणे आवश्यक आहे की त्या एकट्या नाहीत आणि त्यांना मार्गावर सोबत येण्याची शक्यता आहे कायदेशीर, माहितीपूर्ण आणि मानसिक आधार मिळवून मुक्ती मिळवणे. तुम्हाला ऑनलाइन मानसशास्त्रज्ञाची आवश्यकता असल्यास, आमच्याशी संपर्क साधण्यास अजिबात संकोच करू नका.