বিষয়বস্তুৰ তালিকা
আপুনি কেতিয়াবা আপোনাৰ চৌপাশৰ পৰা বিচ্ছিন্ন অনুভৱ কৰিছেনে বা আপোনাৰ চিন্তাত ইমানেই নিমগ্ন হৈ পৰিছেনে যে আপুনি আপোনাৰ কিছুমান কাম আনকি সচেতন নোহোৱাকৈয়ে কৰি পেলাইছেনে? যিবোৰ কথা-বতৰাত আপুনি আছে, কিন্তু আপুনি নাই, সেইবোৰ ৰুটিন কাম যিবোৰ আপুনি "অটোপাইলট" মোডত থকাৰ দৰে কৰে... এইবোৰ আমাৰ মন আৰু বাস্তৱৰ পৰা ইয়াৰ বিচ্ছিন্নতাৰ কেইটামান উদাহৰণ মাত্ৰ। এই উদাহৰণবোৰে নীতিগতভাৱে কোনো সমস্যাৰ সৃষ্টি নকৰে, কিন্তু মনোবিজ্ঞানত বিচ্ছেদ ৰ কথা ক’লে আমি কি কথা কৈছো সেয়া বুজিবলৈ আৰম্ভ কৰাত সহায় কৰে।
কেতিয়া সমস্যা হ'বলৈ আৰম্ভ কৰে? এই লেখাত আমি দেখাৰ দৰে, এনেকুৱা হয় যেতিয়া এই বিচ্ছিন্নতাৰ পৰিঘটনাবোৰ পুনৰাবৃত্তিমূলক হয়, সময়ৰ লগে লগে দীঘলীয়া হয় আৰু সাধাৰণতে এনে পৰিস্থিতিৰ সৈতে জড়িত হয় যিবোৰ সংঘাতপূৰ্ণ বা কিছুমান আঘাতজনক অভিজ্ঞতাৰ সৈতে। তেতিয়াই আমি যেতিয়া ডিছ’চিয়েচন ডিছঅৰ্ডাৰৰ কথা কওঁ, আৰু এই ক্ষেত্ৰত আৰু আগবাঢ়ি যোৱাৰ আগতে মানসিক সহায়ৰ প্ৰয়োজন হয়।
মনোবিজ্ঞানত বিচ্ছেদৰ সংজ্ঞা আৰু বিচ্ছেদ বিকাৰৰ প্ৰকাৰ
বছৰ বছৰ ধৰি মনোবিজ্ঞানত বিচ্ছেদৰ অৰ্থ ব্যাখ্যা কৰা বহু মনোবিজ্ঞানী আৰু মনোৰোগ বিশেষজ্ঞ আছে : পিয়েৰ জেনেট, ছিগমাণ্ড ফ্ৰয়েড, মায়াৰ্ছ, জেনিনা ফিচাৰ... তলত আমি ব্যাখ্যা কৰিছো বিচ্ছেদ কি আৰু ই কেনে অনুভৱ হয় ।
বিচ্ছেদ, ই কি?
আমি ক’ব পাৰো যে বিচ্ছেদ ই কৰেব্যক্তিৰ মন আৰু তেওঁলোকৰ বৰ্তমানৰ মুহূৰ্তৰ বাস্তৱতাৰ মাজত বিচ্ছিন্নতা ৰ উল্লেখ। ব্যক্তিজনে নিজকে, নিজৰ চিন্তা, আৱেগ আৰু কৰ্মৰ পৰা বিচ্ছিন্ন অনুভৱ কৰে। বিচ্ছিন্নতাক প্ৰায়ে সপোনৰ অৱস্থাত থকা বা দূৰৰ পৰা বা বাহিৰৰ পৰা বস্তু দেখাৰ অনুভৱ বুলি বৰ্ণনা কৰা হয় (এই কাৰণেই আমি “মন-শৰীৰৰ বিচ্ছেদ”ৰ কথা কওঁ)। মানসিক বিকাৰৰ ডায়েগনষ্টিক এণ্ড ষ্টেটিষ্টিক্যাল মেনুৱেল (DSM 5) ডিছ'চিয়েটিভ ডিছঅৰ্ডাৰ ক "//www.isst-d.org/">ISSTD), the হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰা হৈছে বিচ্ছেদৰ সংজ্ঞা ই বিচ্ছিন্নতা বা সাধাৰণতে জড়িত উপাদানসমূহৰ মাজত সংযোগৰ অভাৱক বুজায়।
যেতিয়া কোনো ব্যক্তিয়ে এই বিচ্ছিন্নতাক দীৰ্ঘ আৰু অবিৰতভাৱে উপস্থাপন কৰে , ধৰক এইটো বিচ্ছেদ ক্ৰনিক , কোৱা হয় যে ব্যক্তিজনৰ বিচ্ছেদ বিকাৰ আছে।
ফটোগ্ৰাফ পেক্সেলছৰবিচ্ছেদ বিকাৰৰ প্ৰকাৰ
বিচ্ছেদ কিমান ধৰণৰ? ডি এছ এম ৫ অনুসৰি <১>পাঁচটা বিচ্ছিন্ন বিকাৰ আছে, ইয়াৰে তালিকাভুক্ত প্ৰথম তিনিটা মূল:
- বিচ্ছেদ পৰিচয় বিকাৰ (ডি আই ডি): আগতে ইয়াক মাল্টিপল পাৰ্চনেলিটি ডিছঅৰ্ডাৰ (BPD) বুলি জনা গৈছিল, এনেকুৱাও আছে যিয়ে ইয়াক মাল্টিপল পাৰ্চনেলিটি ডিছ'চিয়েচন বুলি কয়। ইয়াৰ বৈশিষ্ট্য হৈছে "পাল পাতি" বিভিন্ন ব্যক্তিত্ব বা...পৰিচয়সমূহ। অৰ্থাৎ ব্যক্তিজনৰ এনে অনুভৱ হ’ব পাৰে যে নিজৰ ভিতৰত কেইবাটাও ব্যক্তিত্ব আছে । দ্য গাৰ্ল ইন দ্য গ্ৰীণ ড্ৰেছ , শৈশৱৰ নিৰ্যাতন আৰু বিচ্ছিন্নতাত ভুগি থকা জেনি হেইনছৰ কিতাপখনত বুজাই দিয়া হৈছে যে তেওঁ কেনেকৈ ২,৬৮১টা ব্যক্তিত্ব গঢ়ি তুলিছিল, ইয়াৰ অন্যতম পৰিচিত আৰু উচ্চ পদস্থ উদাহৰণ বিচ্ছিন্নতাৰ। আমি ক’ব পাৰো যে ডি আই ডি হৈছে বিচ্ছেদৰ আটাইতকৈ গুৰুতৰ আৰু দীৰ্ঘদিনীয়া প্ৰকাশ। ডিছ’চিয়েটিভ আইডেন্টিটি ডিছঅৰ্ডাৰ থকা লোকসকলে কোমৰ্বিডিটি প্ৰকাৰৰ যিকোনো ডিপ্ৰেছন প্ৰকাৰৰ সৈতে উপস্থাপন কৰিব পাৰে , উদ্বেগ আদি <২>.<১৩><১৪><৯><১০><১>বিচ্ছেদ্য স্মৃতিভ্ৰংশ। ব্যক্তিজনে তেওঁৰ জীৱনৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিঘটনাসমূহ পাহৰি যাব পাৰে, য'ত আঘাতজনিত অভিজ্ঞতাও অন্তৰ্ভুক্ত (সেয়েহে বিচ্ছিন্ন প্ৰক্ৰিয়াসমূহ আঘাতৰ পিছৰ মানসিক চাপৰ বিকাৰৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত) আৰু এই সত্যটো আন কোনো ৰোগৰ দ্বাৰা ব্যাখ্যা কৰিব নোৱাৰি। ডিচ'চিয়েটিভ এম্নেচিয়া ডিছ'চিয়েটিভ ফিউগ ৰ সৈতে অনুভৱ কৰিব পাৰি: আপাত দৃষ্টিত এটা উদ্দেশ্য লৈ বিচৰণ কৰা।
- বিব্যক্তিহীনতা/অবাস্তৱ বিকাৰ . ব্যক্তিজনৰ সংযোগ বিচ্ছিন্ন হোৱাৰ বা নিজৰ বাহিৰত থকাৰ অনুভৱ হয়। তেওঁলোকৰ কৰ্ম, অনুভৱ আৰু চিন্তাবোৰ নিৰ্দিষ্ট দূৰত্বৰ পৰা দেখা যায়, ই চিনেমা চোৱাৰ দৰেই ( depersonalization )। পৰিৱেশটো দূৰৈৰ অনুভৱ হোৱাটোও সম্ভৱ, যেনে...এনে এটা সপোন য’ত সকলোবোৰ অবাস্তৱ যেন লাগে ( derealization )। বহুতে ভাবিছে যে বাস্তৱত ব্যক্তিত্বহীনতা আৰু বিচ্ছেদৰ মাজত পাৰ্থক্য কি, আৰু আমি দেখাৰ দৰে ব্যক্তিগতকৰণ এক প্ৰকাৰৰ বিচ্ছেদ। আমি যিটোত পাৰ্থক্য কৰিব পাৰো তাত ব্যক্তিহীনতা আৰু অবাস্তৱীকৰণ ৰ মাজত: প্ৰথমটোৱে নিজকে পৰ্যবেক্ষক অনুভৱ কৰা আৰু নিজৰ শৰীৰৰ পৰা পৃথক হোৱাক বুজায়, আনহাতে বাস্তৱহীনতাক বাস্তৱ নহয় বুলি পৰিৱেশ বুলি ধৰা হয় .
- অন্য নিৰ্দিষ্ট বিচ্ছিন্ন বিকাৰ।
- অনিৰ্দিষ্ট বিচ্ছিন্ন বিকাৰ। <১৪>
- যৌন নিৰ্যাতন
- অসৎ ব্যৱহাৰ আৰু শিশু নিৰ্যাতন
- আক্ৰমণ<13
- আক্ৰমণৰ সন্মুখীন হোৱা
- বিপৰ্যয়ৰ সন্মুখীন হোৱা
- দুৰ্ঘটনা হোৱা (দুৰ্ঘটনাৰ পিছত মানসিক পৰিণতিৰ সৈতে)।
- নিজৰ পৰা পৃথক হোৱাৰ অনুভৱ , আপোনাৰ শৰীৰ আৰু আপোনাৰ আৱেগৰ পৰা।<13
- কিছুমান তথ্যৰ স্মৃতিশক্তি হেৰুৱা , কিছুমান পৰ্যায়ৰ...
- পৰিৱেশক অবাস্তৱ , বিকৃত বা অস্পষ্ট বুলি ধাৰণা কৰা।
- আপুনি আপোনাৰ চাৰিওফালে ঘটি থকা পৰিঘটনাৰ সৈতে যোগাযোগ হেৰুৱাইছে বুলি অনুভৱ কৰা , দিবাস্বপ্নৰ দৰেই।
- নিজৰ আৰু আপোনাৰ চৌপাশৰ পৰা অজ্ঞান বা দূৰৈত অনুভৱ কৰা।
- মানসিক মানসিক চাপ, উদ্বেগ, হতাশা ...
আমি আৰম্ভণিতে কোৱাৰ দৰে এই বিকাৰসমূহ সাধাৰণতে কিবা এটা আঘাতজনক পৰিঘটনাৰ পিছত দেখা দিয়ে । আচলতে কিছুমান বিকাৰ যেনে তীব্ৰ মানসিক চাপ বা আঘাতৰ পিছৰ মানসিক চাপৰ বিকাৰ আছে য’ত বিচ্ছিন্নতাৰ লক্ষণ যেনে স্মৃতিভ্ৰংশ, ফ্লেছবেক স্মৃতি, আৰু ব্যক্তিত্বহীনতা/বাস্তৱহীনতা আদি অন্তৰ্ভুক্ত।
চিকিৎসাই আপোনাৰ মানসিক সুস্থতা উন্নত কৰে
শহাপহুৰ লগত কথা পাতক!বিচ্ছেদৰ কাৰণ কি? বিচ্ছেদৰ কাৰণ আৰু উদাহৰণ
বিচ্ছেদৰ কাৰণ কি? বিচ্ছিন্নতাই এক অভিযোজিত ব্যৱস্থা হিচাপে কাম কৰে, কিছুমান বিশেষজ্ঞৰ মতে প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থা হিচাপে, যিটোৱে আমাক আগুৰি ধৰা পৰিস্থিতিৰ সন্মুখত , আমাৰ মনটোক কেনেবাকৈ "বিচ্ছিন্ন" কৰি তোলেসেই মুহূৰ্তৰ বিষ আৰু ইয়াৰ প্ৰভাৱ আমাৰ আৱেগত হ্ৰাস কৰে। আমি ক’ব পাৰো যে এ আৱেগিক সুৰক্ষা হিচাপে কাম কৰে (অন্ততঃ সাময়িকভাৱে)। এই বিকাৰৰ সাধাৰণ অবাস্তৱৰ অনুভূতিও উদ্বেগৰ বৰ্ণালীৰ অংশ হ’ব পাৰে।
বিচ্ছেদৰ এটা উদাহৰণ চাওঁ আহক: কল্পনা কৰক যে এজন ব্যক্তি যি ভূমিকম্প, বা দুৰ্ঘটনাৰ পৰা ৰক্ষা পৰিছে, আৰু বিভিন্ন শাৰীৰিক আঘাত পাইছে, সেই ব্যক্তিজনৰ মনটোৱে কি কৰে? তেওঁ বিষৰ পৰা, নিজৰ শৰীৰত বাস কৰা অনুভূতিৰ পৰা, চৌপাশৰ সকলো বিশৃংখলতাৰ পৰা “বিচ্ছিন্ন” হৈ পলায়ন কৰিবলৈ, পলায়ন কৰিবলৈ... বিচ্ছিন্নতা, আমি দেখাৰ দৰে, অভিযোজিত হ’ব পাৰে, এটা আঘাতজনক প্ৰতিক্ৰিয়া হিচাপে অভিজ্ঞতা . এই ক্ষেত্ৰত এই মুহূৰ্তত মানসিক চাপৰ বাবে বিচ্ছিন্নতাই ব্যক্তিজনক পৰিস্থিতিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাত সহায় কৰে।
প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থা হিচাপে বিচ্ছেদৰ উদাহৰণ :
এইটো গুৰুত্বপূৰ্ণ মনত ৰাখিলে যে বিচ্ছিন্নতা এটা জটিল লক্ষণ যাৰ একাধিক কাৰণ থাকিব পাৰে , কিন্তু বিচ্ছেদ আৰু আঘাত প্ৰায়ে একেলগে থাকে। সাধাৰণতে বিচ্ছেদজনক বিকাৰ আঘাতৰ প্ৰতিক্ৰিয়া হিচাপে দেখা দিয়ে আৰু ই এক প্ৰকাৰৰ “সহায়”বেয়া স্মৃতিবোৰ নিয়ন্ত্ৰণত ৰাখক আন সম্ভাৱ্য কাৰণসমূহৰ ভিতৰত দ্ৰব্যৰ ব্যৱহাৰ আৰু ঔষধৰ প্ৰভাৱে বিচ্ছেদ ঘটাব পাৰে।
বিচ্ছেদ অন্যান্য ক্লিনিকেল বিকাৰ যেনে পূৰ্বে উল্লেখ কৰা পোষ্ট-ট্ৰমেটিক ষ্ট্ৰেছ ডিছঅৰ্ডাৰ, বৰ্ডাৰলাইন পাৰ্চনেলিটি ডিছঅৰ্ডাৰ (BPD), বাইপোলাৰ ডিছঅৰ্ডাৰ, স্কিজ'ফ্ৰেনিয়া, আনকি খাদ্যাভ্যাসৰ বিকাৰ আৰু উদ্বেগজনক বিকাৰৰ লক্ষণো হ'ব পাৰে।
বিচ্ছেদ আৰু উদ্বেগ
যদিও বিচ্ছিন্নতা বিকাৰ সেই হিচাপে এটা বিকাৰ, DSM 5 অনুসৰি, ই সংলগ্ন লক্ষণ হিচাপেও দেখা দিব পাৰে উদ্বেগৰ ক্লিনিকেল ছবিৰ সৈতে।
হয়, উদ্বেগ আৰু বিচ্ছেদৰ সম্পৰ্ক থাকিব পাৰে। উদ্বেগে বিচ্ছেদৰ লগে লগে হোৱা অবাস্তৱৰ অনুভূতি সৃষ্টি কৰিব পাৰে, আৰু সেয়া হ’ল উদ্বেগৰ উচ্চ শিখৰৰ সন্মুখীন হোৱা মনটোৱে প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থা হিচাপে বিচ্ছেদ উৎপন্ন কৰিব পাৰে (আমি ক’ব পাৰো যে ই বিচ্ছেদৰ এক প্ৰকাৰ আৱেগৰ, সেইবোৰৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হোৱাৰ)।
সেয়েহে, বিচ্ছেদ সংকটৰ সময়ত, উদ্বেগৰ কিছুমান সাধাৰণ শাৰীৰিক লক্ষণ দেখা দিব পাৰে, যেনে: ঘাম, কঁপনি, বমি, উত্তেজনা, স্নায়বিকতা, পেশীৰ টান...
Photograph by Unsplash বিচ্ছেদৰ লক্ষণ
বিচ্ছেদ বিকাৰৰ ধৰণৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি লক্ষণসমূহ ভিন্ন হয়। যদি আমি কথা পাতোসাধাৰণভাৱে ক’বলৈ গ’লে বিচ্ছেদৰ লক্ষণসমূহৰ ভিতৰত আমি বিচাৰি পাওঁ :
এই বিকাৰ ধৰা পেলাবলৈ আৰু পৰীক্ষা কৰিবলৈ বিভিন্ন পৰীক্ষা কৰা হয়। ডিছ'চিয়েচন ৰ বাবে পৰীক্ষাসমূহৰ ভিতৰত এটা হৈছে কাৰ্লছন আৰু পুটনামৰ DES-II স্কেল (ডিছ'চিয়েটিভ এক্সপিৰিয়েন্স স্কেল) বা স্কেল অৱ ডিছ'চিয়েটিভ এক্সপিৰিয়েন্স। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে ৰোগীৰ স্মৃতিশক্তি, চেতনা, পৰিচয় আৰু/বা উপলব্ধিৰ সম্ভাৱ্য বিঘিনি বা বিফলতাৰ মূল্যায়ন। এই বিচ্ছেদ পৰীক্ষাত ২৮টা প্ৰশ্ন থাকে যাৰ উত্তৰ আপুনি কম্পাঙ্ক বিকল্পৰ সৈতে দিব লাগিব।
এই পৰীক্ষা নিদানৰ বাবে এটা আহিলা নহয় , কিন্তু ধৰা পেলোৱা আৰু পৰীক্ষাৰ বাবে আৰু কোনো ক্ষেত্ৰতে ইয়াৰ ঠাই লোৱা নহয় এজন যোগ্য পেছাদাৰীয়ে কৰা আনুষ্ঠানিক মূল্যায়ন।
বিচ্ছেদৰ চিকিৎসা কেনেকৈ কৰিব
বিচ্ছেদৰ ওপৰত কেনেকৈ কাম কৰিব? মনোবিজ্ঞানীৰ ওচৰলৈ যোৱাৰ এটা প্ৰধান বাধা হ'ল ইয়াৰ লগত "পাণ্ডোৰাৰ বাকচ খোলা" জড়িত হৈ থাকে।(আমি ইতিমধ্যে দেখিছো যে কিয় বিচ্ছিন্নতা ঘটে, সাধাৰণতে আঘাতজনক পৰিঘটনাৰ বাবে), অৱশ্যে আমাৰ আত্ম-যত্ন আৰু আমাৰ মানসিক সুস্থতা পুনৰুদ্ধাৰ কৰাত বিনিয়োগ কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যাতে আমাৰ জীৱনৰ মানদণ্ড উন্নত হয় আৰু আমাৰ সকলো চিন্তা বা উদ্বেগ শান্ত হয় তেওঁলোকে আমাক সৃষ্টি কৰিব পৰা বিকাৰ
ইয়াত আমি মানসিক চিকিৎসাৰ দ্বাৰা বিচ্ছেদৰ চিকিৎসা কেনেকৈ কৰিব পাৰি বুজাইছো। ব্যক্তিজনৰ মনটোক বিচ্ছিন্নতা অতিক্ৰম কৰাত সহায় কৰিবলৈ ভাল ফলাফল দিয়া এটা কৌশল হ’ল ইয়াক সৃষ্টি কৰা পৰিঘটনাবোৰ পুনৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰা হ’ল চকুৰ গতিবিহীন সংবেদনশীলতা আৰু পুনৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ (EMDR)। ই এম ডি আৰ ৰ সৈতে বিচ্ছেদৰ চিকিৎসাই বিচ্ছেদৰ কাৰণ হোৱা অভিজ্ঞতাৰ স্মৃতিশক্তিৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে, অৰ্থাৎ ই দ্বিপাক্ষিক উদ্দীপনা যোগে আঘাতজনিত স্মৃতিশক্তিৰ চিকিৎসা কৰে (ই আৱেগিক হ্ৰাস সাধন কৰিবলৈ দুয়োটা মস্তিষ্কৰ গোলাৰ্ধৰ মাজৰ সংযোগ সহজ কৰি তোলে চাৰ্জ আৰু এইদৰে তথ্যসমূহ ভালদৰে প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰে)।
অন্য কৌশলৰ সৈতে বিচ্ছিন্নতা কেনেকৈ দূৰ কৰিব পাৰি? মনৰ বিচ্ছেদৰ চিকিৎসাৰ বাবে আন ফলপ্ৰসূ চিকিৎসা পদ্ধতি, যিবোৰ আপুনি বুয়েনকোকোৰ অনলাইন মনোবিজ্ঞানীসকলৰ মাজত বিচাৰি পাব পাৰে, হ’ল জ্ঞানমূলক-আচৰণ চিকিৎসা আৰু মনোগতিবিদ্যা চিকিৎসা ।
যিকোনো ক্ষেত্ৰতে, যদি আপুনি ভাৱে যে আপুনি এই ধৰণৰ সমস্যাৰ সন্মুখীন হ'ব পাৰে আৰু যদি আপুনি বিচ্ছিন্নতা নিৰাময়ৰ উপায় বিচাৰিছে, তেন্তে যোৱাটো সুবিধাজনকএজন মনোবিজ্ঞানীক যিয়ে ৰোগ নিৰ্ণয় কৰিব পাৰে আৰু বিচ্ছেদৰ সৰ্বোত্তম চিকিৎসাৰ ইংগিত দিব পাৰে। এই তথ্যৰ ওপৰত কাম কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যাতে অতীতৰ নেতিবাচক অভিজ্ঞতাসমূহক দৈনন্দিন জীৱনত এক সুসংহত আখ্যানৰ ভিতৰত একত্ৰিত কৰিব পৰা যায়, য’ত ঘটা কথাৰ সচেতনতা এনে এক স্মৃতি হৈয়েই থাকে যিয়ে আঘাতৰ পুনৰ সক্ৰিয়কৰণৰ সৃষ্টি নকৰে।
