Li pişt bêxewiyê çi heye?

Derbaskirina şevek bê xew serpêhatiyek e ku kêm-zêde em hemî par ve dikin û ji bilî vê, me ji yek carê zêdetir ezmûn kiriye. Lê, li pişt wan şevên bêxew çi heye?

Dibe ku hin sedemên hestyarî yên wekî stres , xemgînî û xwêdana şevan , nêrgizan an bûyerek neyînî be ku dibe sedema ew bêxewî. Di piraniya mirovan de, ji ber ku eslê xwe hestiyar e, şêwaza xewê ya asayî piştî çend rojan tê vegerandin (ew bêxewiya demkî ye), lê mixabin di rewşên din de heman tişt nabe.

‍ Di psîkolojiyê de pênaseya bêxewiyê

Bêxewî nexweşiyeke hevpar e ya xewê ye, ku bi zehmetiya ketina xewê an jî domandina xewê di tevahiya xewê de diyar dibe. şev , tevî hebûna şert û mercên ji bo wê.

Rêxistina Tenduristiyê ya Cîhanê (WHO) jî bêxewî wiha pênase kiriye: "//www .sen.es/saladeprensa/pdf/Link182.pdf" >daneyên ji Civata Neurolojiyê ya Spanî (SEN), di navbera 20 û 48% ji nifûsa mezinan ji bo destpêkirina xewnê an jî domandina xewnê di demekê de zehmetiyê dikişîne. Bi kêmanî 10% bûyeran ji ber nexweşiyek xewê ya kronîk û giran ne, jimarek ku ji ber hejmara zêde ya nexweşên ku dikane zêdetir be jî.ew nayên teşhîs kirin.

Tevî ku gelek nexweşiyên xewê têne derman kirin ( terapiya psîkolojîk ji bo dermankirina bêxewiyê heye ), kêmtir ji sêyeka nexweşan biryar didin ku li alîkariya psîkolojîk an bijîşkî bigerin.

Hay ji başbûna derûnî û hestyarî ya xwe bigirin

‍ ‍

Sedemên bêxewiyê

Sedemên bêxewiyê gelek in. Sedemên demkî dê ji yên bi eslê xwe psîkolojîk an bijîjkî çareseriyek hêsantir û bileztir hebe. Lê em bi hûrgulî sedemên cûda bibînin:

• Rewşên demkî ji ber sedemên taybetî yên ku mirov tê re derbas dibe.
• Adetên xewê yên xirab : bernameyên ne îstîqrar, şîvên zêde, îstismara kafeînê...
• Faktorên hawîrdorê yên nebaş.
• Eslê bijîjkî: apnea xewê, digestive pirsgirêk û rewşên din ên bijîjkî yên wekî êşa piştê û gewrîtis, dikarin bandorê li kalîteya xewê bikin.
• Eslê psîkolojîk: tevliheviyên hestyarî, fikar, her cûreyên cûda yên depresyonê, panîka kêşan, stres, cyclothymia... Ev çend nexweşiyên derûnî ne ku dibin sedema bêxewiyê û rasterast bi qelîteya xewê ya xirab ve girêdayî ne.

Kesên ku bêhtir bi bêxewiyê re rû bi rû ne ew in ku û demên dirêj ên stresê :

⦁ Yên ku dixebitinbi şev an jî di dewreyê de

⦁ Yên ku gelek caran seyahet dikin, herêmên dem diguherînin.

⦁ Kesên ku nefsbiçûk in an jî êşa wan dikişînin.

⦁ Yên ku Dîroka malbatê ya nexweşiyê heye.

Lê bêxewî bi nexweşiyên psîkolojîk ên din re jî têkildar e, wek ku li jor hat gotin, wek mînak depresyon û xemgînî . hestên din ên ku bi bêxewiyê re têkildar in bêhntengbûn, demarî, û hestek jan û fikaran di mîdeyê de ne.

Nîşan û bandorên nîşanên bêxewî

Em çawa dikarin pirsgirêka xewê ya normal û demkî ji nexweşiya bêxewiyê ya ku pêdivî bi dermankirinê heye cuda bikin? Kesên ku ji bêxewiyê dikişînin ji qalîteya xewa xwe nerazî dibin û Yek an jî çend ji wan nîşanan û bandorên jêrîn hene :

- Zehmetî di xewê de ye.

- Şiyarbûna şevê bi zehmetî vegerandina xewê û şiyarbûna serê sibê. 4>- Xewa nerehetî.

- Di nava rojê de westayî an kêm enerjî.

- Zehmetiyên zanîstî, wek mînak, zehmetî di koncentrasyonê de. reftar

- Zehmetiyên li kar an dibistanê.

- Pirsgirêkên di têkiliyên kesane yên bi endamên malbatê re,hevjîn û hevalên xwe.

Cûreyên bêxewiyê

Cûreyek bêxewiyê tune ye, tîpolojiyên cihêreng hene ku em li jêr tê de vedikolin:

Bêxewî li gorî sedemên xwe

⦁ Bêxewîtiya derva : ji ber faktorên derve çêdibe. Ango kêmbûna xewê ji ber faktorên hawirdorê, pirsgirêkên paqijiya xewê, îstismara maddeyan, rewşên stresê (kar, malbat, pirsgirêkên tenduristiyê...).

⦁ Bêxewiya xwerû: dibe sedema ji hêla faktorên navxweyî ve. Ji ber bêxewiya psîkofîzyolojîk, apnea xewê, sendroma lingên bêhiş, êşa ku xewê qut dike an xew zehmet dike, an jî ji hin nexweşiyên din, hûn nebaş radizên an jî nikarin razên.

Bêxewî li gorî eslê xwe

⦁ Bêxewîtiya organîk : bi nexweşiyeke organîk ve girêdayî ye.

⦁ Bêxewîtiya ne organîk : bi nexweşiyên derûnî ve girêdayî ye.

⦁ Bêxewîniya seretayî : bi nexweşiyên din re ne girêdayî ye.

‍ Bêxewî li gorî demajoyê

⦁ Bêxewîtiya demkî :

– Çend rojan dom dike.

– Ji ber stresa tûj an jî guherînên hawîrdorê çêdibe.

– Bi gelemperî ji ber faktorên barkirinê çêdibe: Guhertinên di dewreyên kar de, jetlag, vexwarina madeyên wek alkol, kafeîn...

⦁ Bêxewîtiya kronîk : dema bêxewî bi mehan an jî bi salan (ji sê-şeş mehan zêdetir) dom dike.Ew bi gelemperî bi pirsgirêkên bijîjkî (migren, aritmiya dil, hwd.), behreyî (vexwarina stimulantan) û psîkolojîk (nexweşiyên derûnî yên wekî depresyon, anorexia nervosa, fikar...) ve girêdayî ye.

Bêxewî li gorî dema kronolojîk :

⦁ Bêxewiya destpêkê: zehmetiya destpêkirina xewê (derengiya xewê). Ew ya herî zêde ye.

⦁ Bêxewîniya navber : Di tevahiya şevê de şiyarbûnên cihêreng.

⦁ Bêxewîya dereng : pir zû şiyarbûn û nekarîn dîsa bi xew ve biçe.

Dema ku hûn bi bêxewiyê re rû bi rû bibin divê çi bikin?

Heke hûn bi şev nîşanên bêxewî nas bikin , divê hûn bi pisporekî re şêwir bikin, an bi doktorê xwe re an jî psîkologek bibînin da ku piştrast bikin ku ew nexweşiyek bêxewî ye (bêxewî nexweşiyek xewê ye û ne nexweşiyek derûnî ye, wekî ku hin kes dipirsin).

Divê pisporek be ku teşhîs û nirxandina derûnî ya bûyerek bêxewiyê bike.

Terapiya psîkolojîk ji bo bêxewiyê

Ji her cureyî psîkoterapî heye, tedawiya bi psîkoterapiya cognitive-behavioral ji bo kêmkirina nîşanên bêxewiya kronîk ya herî guncaw e. Em qonaxên cûda yên dermankirinê bi hûrgulî vedibêjin:

Qonaxa nirxandinêdestpêkê

Ew bi hevpeyvîna teşhîsê re pêk tê, ku bi pirsnameyan tê kirin, wek:

• Hevpeyvîna nîv-sazkirî ya Morin li ser bêxewî .
• Bawerî û helwestên nefunctional di derbarê xewê de (DBAS).
• Rêxistina rojnivîsek xewê, rojnivîsek ku ji bo baştir têgihîştina pirsgirêka her yekê alîkar dike ku nexşeyên xewê, wextê diyar dike. ku hûn di xew de dikevin an dema ku hûn hişyar dimînin.

Testên enstrumental ên wekî:

• Polysomnography (tomara polîgrafî ya dînamîkî ya xewê), ku destûrê dide pîvandina astengiyên xewê û rêjeya çalakiya mêjî ya di dema xewê de.
• Bikaranîna otografê, amûrek ku li zendê destê serdest tê lixwekirin, tevahiya rojê panzdeh rojan.

Qonaxa têgihîştina di warê têgihîştin-behrevaniyê de

Di vê qonaxa duyemîn a dermankirinê de, vegera encamên ku di qonaxa nirxandinê de hatine bidestxistin , çarçoveyek tespîtkirinê tê berfireh kirin û têgehek tê kirin. di warê têgihîştî-behavioral de.

Qonaxa perwerdehiya derûnî ya li ser xew û bêxewiyê

Ew qonax e ku dest pê dike nexweş ber bi rastiyek rast ve dibe tenduristiya xewê , ku rêgezên hêsan nîşan dide wekî:

• Di nava rojê de xew nexwin.
• Berî werzîşê nekindema razanê.
• Bi şev ji qehwe, nîkotîn, alkol, xwarinên giran û şilavên zêde dûr bixin.
• 20-30 deqeyan, berî şîvê yan yekser piştî şîvê, ji bo hêdîkirina çalakiyên hişê. û laş û rehet bibin (hûn dikarin perwerdehiya xweseriyê bikin).

Qonaxa destwerdanê

Ev qonax e ku tê de teknîkên taybetî têne sepandin û ji nû veavakirina hişmendî ya hemî wan ramanên otomatîkî yên neyînî û bêfonksîyonel ên ku bi xewê ve girêdayî ne, bi nexweş re têne kirin, da ku wan ji bo ramanên alternatîf ên fonksiyonel û maqûltir biguhezînin.

Di qonaxa dawîn de, pêşîlêgirtina dûbarebûnê tê sepandin.

Tu carî ew qas hêsan nebû ku meriv psîkologê îdeal bibîne

Teknîkên psîkolojîk ên ji bo bêxewiyê

Ev teknîkên ku ji bo tedawiya bêxewiyê têne bikar anîn , ji bo çareserkirina nexweşiya xewê û hewldana çareserkirina wê:

Teknîka kontrolkirina stimulusê

Ev teknîkek e ku tê de armanc ew e temirandina têkiliya di navbera nivîn û çalakiyên ku bi xewê re ne hevaheng in , diyar dike ku pêdivî ye. jûreya razanê tenê ji bo xewê an jî çalakiya seksî bikar bînin. Dema ku hûn xew in biçin wir û ji 20 hûrdeman bêtir di nav nivînan de hişyar nemînin.

Teknîka ragirtinê yaxew

Hewl dide ku rîtma xew-hişyariyê bi rêkûpêk bike bi hesabek ku dema sînor di navbera şiyarbûn û xewê de destnîşan bike . Armanca vê teknîkê ew e ku dema ku nexweş di nav nivînan de derbas dike bi kêmbûna xewê ya qismî kêm bike.

Teknîkên rihetbûnê

Armanca teknîkên rihetbûnê ew e ku xemgîniya fîzyolojîkî kêm bikin. . Di hefteya ewil de divê rojek carekê dûrî wextê razanê, lê dû re jî di dema razanê de û di dema hişyarbûnê de bêne kirin. teknîk armanc dike ku xemgîniya "//www.buencoco.es">psîkologê serhêl kêm bike da ku sedema pirsgirêkên xewê te nas bike û hûn çawa dikarin wê derman bikin. Çûyîna bijîjk an psîkolog dê bi eslê pirsgirêkê ve girêdayî be: hûn nikarin razên ji ber ku êşa pişta we ya giran an fikar heye? Ger sedem hestyarî be, wê demê hûn dikarin biçin cem psîkologên pispor ên bêxewî.